SGK’dan ‘Sahte Sigortalılık’ Soruşturması

Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, konuya ilişkin TV100’de yaptığı açıklamada sorunun hem SGK hem de bireylerden kaynaklandığını belirtiyor. 2008 yılında yapılan düzenlemeyle, isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek SSK’dan emeklilik hakkı ortadan kaldırıldı. Bu değişiklik, daha yüksek maaşlar ve daha kolay emeklilik şartları sağladığı için birçok kişinin SSK’yı tercih etmesine yol açtı. Emeklilik hesaplama yöntemine göre, son 2520 gün içinde hangi statüde en fazla prim ödenmişse emeklilik o sigorta kolundan kazanılıyor. Ancak, Bağ-Kur’dan emekli olmak daha zorlu ve maaşları da SSK’ya göre daha düşük olduğu için pek çok kişi SSK’dan emekli olmayı seçiyor. Özellikle 1260 gün ve üzerinde prim açığı olan bireyler, sigortalı olarak bir işte çalışıyormuş gibi gösterilerek bu açığı kapatmaya çalışıyor. Bu durum ise sahte sigortalılık anlamına geliyor.

SGK DENETİMLERİ VE YAPTIRIMLAR

SGK’nın yaptığı denetimler sonucunda, bir kişinin fiilen çalışmadığı tespit edilirse o dönemdeki sigorta primleri iptal ediliyor. Eğer bu silinen günlerden sonra kişi emeklilik için yeterli prim gününe sahipse, maaş almaya devam ediyor. Ancak, silinen prim günleri nedeniyle emeklilik hakkı kaybolursa daha ciddi yaptırımlar gündeme geliyor. Eğer sahte sigortalılık vatandaşın hatası olarak kabul edilirse, kişi geriye dönük 10 yıl içinde aldığı emekli maaşlarını ve sağlık hizmetleri giderlerini yasal faiziyle birlikte geri ödemek zorunda kalıyor. Geri ödemenin yasal faiz oranı ise aylık %3,5 olarak belirlenmiş durumda.

SGK KAYNAKLI HATA VE RİSK GRUBU

Eğer hata SGK’dan kaynaklanıyorsa, bu durumda birey sadece 5 yıl boyunca aldığı maaşı geri ödemekle yükümlü oluyor. Özellikle, SSK’dan emekli olmak için çalışmadığı halde sigortalı gösterilen kişiler risk altındadır. SGK’nın incelemelerinde, fiilen çalışmadığı tespit edilen bireylerin prim günleri silinmekte ve maaş hakları iptal edilebilmektedir. Bu nedenle emeklilik planlaması yapılırken yasal çerçeveler içinde hareket etmek oldukça büyük bir önem taşıyor.

BORÇ YERİNE GETİRİLMEDİĞİNDE SONUÇLAR

Eğer geri ödeme yapılmazsa, borçlu kişinin mevcut mal varlığına haciz uygulanabilir. Eğer mal varlığı yoksa, borç mirasçılara intikal edebilir. Mirasçılar, borçtan kurtulmak için reddi miras davası açabilir. Ayrıca, borçlu başka bir işte çalışıyorsa, maaşına haciz konulabilir. Banka hesapları, taşınmazlar ve araçlar üzerinde de haciz işlemleri yapılabilir.